درباره لینوکس

لینوکس، یک سیستم عامل رایگان و منبع باز است؛ اکثر سیستم‌عامل‌های ارائه شده در جی‌سرور توزیع‌های لینوکسی هستند. زیرا لینوکس رایگان بوده و به راحتی می توان از آن استفاده نمود.

لینوکس، از سال 1991 دائما در حال توسعه بوده است. این سیستم عامل، بصورت یک سیستم با کاربردهای زیاد، ساخته شده است و در سراسر جهان، از سرورهای وب تا تلفن های همراه، از آن استفاده می شود.

با این حال، کسانی که با لینوکس آشنایی کمی دارند، ممکن است کار کردن با ساختار چنین سیستم عامل ناآشنایی برایشان سخت باشد.
این راهنما، به تدریج مهارت های کلیدی ترمینال را معرفی کرده و افراد تازه وارد را برای آشنایی بیشتر با لینوکس، مجهز می نماید.

 

ترمینال

در بیشتر مواقعی که شما به یک سرور دسترسی پیدا می کنید، این کار را از طریق یک پوسته ترمینال انجام می دهید. پوسته به شما اجازه می دهد، دستورات را روی ماشین مجازی اجرا نمایید.


کلیه کارهای مدیریتی، از طریق ترمینال قابل انجام است. این کارها، شامل دستکاری فایل، نصب بسته و مدیریت کاربر است؛ ترمینال بصورت تعاملی عمل می نماید؛ بدین صورت که، شما دستورات را برای اجرا مشخص می کنید و ترمینال نتایج آن دستورات را صادر می نماید. اجرای هر دستور با تایپ کردن آن و فشردن دکمه Enter، انجام می شود.

مکان یابی

ارتباط فایل های لینوکس براساس یک درخت دایرکتوری است. این بدان معناست که می توانید دایرکتوری ها (یا "پوشه ها")یی را در داخل دایرکتوری های دیگر ایجاد کنید، و فایل ها می توانند در هر دایرکتوری قرار بگیرند. (اگر نمی‌دانید درخت دایرکتوری چیست، این آموزش را مطالعه کنید.)

برای اینکه در هر لحظه بدانید؛ در چه دایرکتوری قرار دارید، دستور زیر را در ترمینال وارد نمایید:

pwd

این دستور که مخفف عبارت "Print woking directory (دایرکتوری فعال را نمایش بده)" است، مسیر دایرکتوری کنونی شما را چاپ می کند. خروجی می تواند مشابه مسیر زیر باشد:

خروجی بالا به این معنی است که ما الان در دایرکتوری hossein که در دایرکتوری home که بعد از / (روت) قرار دارد، هستیم.

نمایش فایل‌های درون یک دایرکتوری

برای دیدن سایر فایل ها و دایرکتوری هایی که در دایرکتوری فعال کنونی شما وجود دارند، می توانیم از دستور زیر استفاده کنیم:

ls

این دستور، لیستی از اسامی های فایل ها و دایرکتوری ها را که در دایرکتوری فعلی شما قرار دارند را به شما می دهد، خروجی این دستور در سیستم من به این شکل می‌باشد:

تمام فایل‌هایی که در دایرکتوری / (روت) سیستم قرار دارند، به نمایش در آمده‌اند.

تغییر دایرکتوری

برای رفتن به یک دایرکتوری، از دستور زیر و نام آن دایرکتوری استفاده نمایید:

cd <name of directory>

به عنوان مثال من میخواهم به دایرکتوری home بروم. دستور زیر را اجرا می کنم:

cd home

 شما می توانید این تغییر را با دستور pwd ببینید.

علاوه بر این، شما می توانید در این دستور از عبارت ".." برای رفتن به دایرکتوری یک سطح بالاتر در مسیرتان، استفاده نمایید. بدین صورت که:

cd ..

ایجاد یک دایرکتوری

ما همچنین می توانیم دایرکتوری های جدیدی را نیز در دایرکتوری فعال کنونی خود ایجاد کنیم. به عنوان مثال، برای ایجاد یک دایرکتوری جدید به نام foo، دستور زیر را در ترمینال وارد می نماییم:

mkdir foo

دستور mkdir مخفف make directory می‌باشد؛ اکنون، اگر بخواهیم وارد این دایرکتوری جدید شویم، می توانیم از دستور cd و نام آن دایرکتوری استفاده کنیم:

همچنین، اگر دیگر نیازی به دایرکتوری foo نداشته باشیم، می توانیم با دستور زیر، آن را حذف نماییم:

rm -d foo

این دستور تنها دایرکتوری های خالی را حذف می کند.

دستکاری پرونده

دستور cd برای فایل ها قابل استفاده نیست؛ (cd مخفف عبارت "change directory(تغییر دایرکتوری)") است.
ما می توانیم فایل ها را با دستور دیگری مشاهده کنیم. فرض کنید که ما، یک فایل file در دایرکتوری کنونی مان داریم:

cat file


این دستور، کل محتوهای file را در ترمینال چاپ خواهد کرد.
برای فایل های طولانی، این کار غیر عملی و غیرقابل خواندن است. بنابراین برای صفحه بندی کردن خروجی می توانیم دستور زیر را وارد نماییم:

less file


این دستور، اگرچه محتویات file را چاپ می نماید، اما یک صفحه ترمینال، از ابتدای شروع فایل آغاز می شود. برای حرکت در صفحه، از کلید های فلش دار استفاده کنید. برای برای خروج از less، کلید q را فشار دهید.

برای ایجاد یک پرونده جدید به نام foobar، از دستور زیر استفاده می کنیم:

touch foobar

این دستور، یک فایل خالی با نام foobar ، در دایرکتوری فعال کنونی شما ایجاد می نماید. این فایل هیچ محتوایی ندارد.
اگر بخواهیم نام این فایل را به fizzbuzz تغییر دهیم، دستور زیر را در ترمینال وارد می نماییم:

mv foobar myfile

mv، مخفف "move(انتقال)" بوده و می تواند یک فایل یا دایرکتوری را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کند.

با مشخص کردن فایل اصلی، ما می توانیم آن را به یک مکان جدیدی در دایرکتوری فعال کنونی انتقال داده و از این طریق، آن را تغییر نام دهیم.
کپی کردن یک فایل به یک مکان جدید نیز، امکان پذیر است. به عبارت دیگر، اگر ما می خواهیم foobar را برگردانیم، اما myfile را نیز نگه داریم، دستور زیر را در ترمینال تایپ می نماییم:

cp myfile foobar

همانطور که حدس زدید، cp مخفف "copy (کپی)" می باشد. با کپی کردن fizzbuzz در یک فایل جدید به نام foobar، ما فایل اصلی را در یک فایل جدید با یک نام متفاوت، کپی می نماییم. البته اگر فایلی خالی باشد، این کار فایده ای ندارد. برای ویرایش فایل ها ، یک ویرایشگر فایل لازم است.
گزینه های زیادی برای ویرایشگرهای فایل وجود دارد؛ که همه آن ها توسط متخصصان برای استفاده روزانه ساخته شده اند. از جمله ی این ویرایشگرها vim ، emacs ، nano و pico هستند.
nano، گزینه بسیار مناسبی برای مبتدیان می باشد؛ که استفاده از آن آسان و ساده بوده و کاربر مبتدی را گیج نمی کند. (اگر نمی‌دانید چگونه nano را نصب کنید، این آموزش را مطالعه کنید.)
برای ویرایش متن در foobar، از دستور زیر استفاده می نماییم:

nano foobar

با این دستور، فضایی باز می شود؛ که در آن، می توانید برای ویرایش foobar، در همان لحظه، شروع به تایپ کردن نمایید؛ سپس، برای ذخیره متن نوشته شده، Ctrl+o را فشار دهید تا تغییرات شما اعمال شود. با فشردن کلید y شما تغییرات خود را تایید می‌کنید؛ سپس با فشردن کلید‌های Ctrl+x از محیط nano خارج می‌شوید.
اکنون foobar دارای متنی که که هر زمان یکی از دستورات زیر را تایپ کنیم، قابل مشاهده است:

cat foobar

یا

less foobar

در پایان، برای حذف myfile خالی، از دستور زیر استفاده می نماییم:

rm myfile

بر خلاف دایرکتوری ها، فایل ها چه دارای محتوا باشند چه نباشند، حذف می شوند.