همان‌طورکه می‌دانید مدیریت بسته‌ها یكی از مهم‌ترین کارها در لینوكس است. چندین دستور کاربردی در زمینه مدیریت بسته‌ها مبتنی بر خط فرمان وجود دارد که هر یک از توزیع‌های گنو/لینوکسی از یکی از این دستورات استفاده می‌کند.
در این آموزش بطور مختصر این دستورات را معرفی خواهیم کرد. این دستورها عبارتند از yum dnf ،rpm ،apt ،apt-get ،dep ،zypper ،pacman و urpmi.

در لینوکس به هر نرم‌افزار یک پکیج می‌گوییم؛ در هر پکیج، علاوه بر خود نرم افزار، یک سری اطلاعات اضافی نیز ماندد توضیحات نرم‌افزار، راهنمای نرم‌افزار، هدف نرم افزار و لیستی از سایر پکیج‌هایی که این نرم افزار برای اجرا به آنها نیاز دارد که به اصطلاح به آن وابستگی یا dependency می‌گوییم وجود دارد.
در صورتی که بخواهیم یک نرم افزار را بدون استفاده از package manager نصب کنیم؛ ابتدا باید خودمان به صورت دستی تمام dependency های این نرم افزار را نصب کرده و سپس اقدام به نصب نرم افزار مورد نظر نماییم؛ اما package manager ها این کار را برای ما انجام خواهند داد! آنها قبل از نصب نرم افزار مورد نظر ما، به صورت خودکار لیست وابستگی‌های آن را نصب کرده و سپس اقدام به نصب نرم افزار اصلی خواهند نمود.

هر یک از توزیع‌های گنو/لینوکسی از یک مدیر بسته در توزیع خود استفاده می‌کنند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: نحوه اجرای فایل‌های bin. و run. در اوبونتو

 

1) دستور YUM

کلمه Yum که مخفف عبارت Yellowdog Updater است، یک ابزار مدیریت بسته مبتی بر خط فرمان منبع باز است. دستور Yum برای نصب، به روزرسانی، جستجو و حذف بسته‌ها در سیستم‌های مبتنی بر RPM مانند RHEL، CentOS، تا Fedora 21 و سایر توزیع‌ها استفاده می‌شود. این ابزار به‌طور خودکار نرم‌افزارهای پایه و سپس نرم‌افزار را (بدون بروز هیچ مشکلی) نصب می‌کند.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: لیست برنامه های قابل بروزرسانی در لینوکس

 

2) دستور DNF (یک انشعاب برای دستور Yum)

DNF مخفف عبارت Dandified yum است. DNF را می‌توان نسل بعدی ابزار مدیریت بسته yum با استفاده از کتابخانه hawkey/libsolv نامید. Aleš Kozumplík کار خود را روی DNF از Fedora 18 شروع کرده و سرانجام در Fedora 22 آن را اجرا و راه‌اندازی کرد. دستور Dnf برای نصب، به روز رسانی، جستجو و حذف بسته‌ها در Fedora 22 و سیستم‌های بعدی استفاده می‌شود. این ابزار به‌طور خودکار برنامه‌های پایه و سپس بسته را بدون هیچ مشکلی نصب می‌کند.

Yum به دلیل وجود مشکلات زیاد و غیرقابل حل با DNF جایگزین شد. می‌پرسید چرا؟ Aleš Kozumplík مشکلات Yum را حل نکرد؛ او در پاسخ به دلیل این کار توضیح می‌دهد که حل کردن سطحی این مشکلات از نظر فنی سخت بود، تیم YUM دیگر به راحتی تغییرات را قبول نمی‌کردند و سایر موارد مهم دیگر؛ بنابراین، هیچ گزینه‌ای برای بهبود دستور، جز ایجاد یک انشعاب وجود نداشت.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: نحوه یافتن بسته های دارای یک فایل مشخص در اوبونتو

 

3) دستور RPM

کلمه RPM که مخفف عبارت Red Hat Package Manager است، یک ابزار مدیریت بسته قدرتمند و مبتنی بر خط فرمان برای سیستم‌های مبتنی بر Red Hat مانند (RHEL، CentOS، Fedora، openSUSE وMageia) می‌باشد. این ابزار به شما امکان نصب، به روز رسانی، حذف، کوئری و تأیید نرم‌افزار را در سیستم و سرور لینوکس ارائه می‌دهد. فایل‌های RPM با پسوند rpm. ارائه می‌شود. بسته RPM با کتابخانه‌های مورد نیاز و برنامه‌های پایه ساخته شده است؛ بطوریکه با بسته‌های دیگر که روی سیستم شما نصب شده است، در تضاد نیست.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: نحوه غیرفعال کردن به روز رسانی Yum برای برخی از بسته‌ها

 

4) دستور ZYPPER

Zypper یک ابزار مدیریت بسته مبتنی بر خط فرمان برای توزیع suse & openSUSE است. این ابزار برای نصب، به روزرسانی، جستجو و حذف بسته‌ها و مدیریت مخازن، انجام کوئری‌های مختلف و موارد دیگر استفاده می‌شود. خط فرمان Zypper با کتابخانه مدیریت سیستم ZYpp یعنی libzypp مرتبط است.

 

5) دستور APT-GET و APT-CACHE

کلمه Apt-Get مخفف عبارت Advanced Packaging Tool است. apg-get یک ابزار قدرتمند خط فرمان است که برای بارگیری و نصب خودکار بسته‌های نرم افزاری جدید، به روزرسانی بسته‌های نرم افزاری موجود، به روزرسانی لیست بسته‌ها و به روزرسانی کل سیستم‌های مبتنی بر Debian استفاده می‌شود.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: دستور Watch در لینوکس

 

6) دستور DPKG

کلمه dpkg مخفف عبارت Debian package manager است. Dpkg یک ابزار خط فرمان برای نصب، ساخت، حذف و مدیریت بسته‌های Debian است. dpkg ازیک front-end با واسط کاربر متنی برای انجام همه اقدامات و مدیریت بسته‌ها (به روشی آسان و تعاملی، بدون نیاز به وارد کردن فرمان) استفاده می‌کند. ابزارهای دیگر مانند dpkg-deb و dpkg-query از dpkg به عنوان یک front-end برای انجام برخی اقدامات استفاده می‌کند. اگرچه امروزه بیشتر مدیران از ابزارهای Apt و Apt-Get استفاده می‌کنند ولیکن برای نصب برخی از نرم افزارها استفاده از ابزار dpkg ضروری است.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: رفع خطای sub-process /usr/bin/dpkg returned an error code

 

7) دستور PACMAN

کلمه pacman مخفف عبارت ابزار مدیریت بسته (Pacman) است. pacman یک ابزار خط فرمان برای نصب، ساخت، حذف و مدیریت بسته‌های Arch Linux است. این ابزار برای انجام کلیه اقدامات از libalpm (کتابخانه مدیریت بسته Arch Linux یا ALPM) استفاده می‌کند.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: رفع خطای add-apt-repository command not found در اوبونتو

 

8) دستور APT

کلمه APT مخفف عبارت Advanced Packaging Tool است که جایگزینی برای apt-get می‌باشد ( به همان صورت که برای ابزارهای DNF و YUM توضیح داده شد. این دستور دارای ابزارهای خط فرمان قدرتمندی مانند apt-cache، apt-search، dpkg، apt-cdrom، apt-config، apt-key و ... و همچنین چندین ویژگی‌های منحصر به فرد دیگر می‌باشد. به عنوان مثال، ما می‌توانیم بسته‌های .dpkg را به راحتی از طریق APT نصب کنیم اما از طریق Apt-Get نمی‌توانیم به ویژگی‌های مشابه با استفاده از دستور APT دست یابیم. APT-GET به دلیل داشتن مشکلات حل نشده با ابزار APT جایگزین شده است.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: رفع خطای E:Could not get lock /var/lib/dpkg/lock در اوبونتو

 

9) دستور SNAP

بسته‌های Snap ویژگی‌های منحصربفردی را نسبت به دیگر بسته‌ها دارند. اولین مزیت آن‌ها استفاده از کتابخانه‌ها و فایل‌ها بصورت مستقل از همدیگر است. دومین مزیت قابلیت بروزرسانی جزئی است بطوریکه تنها فایل و یا بخش به روز شده نیاز به بروزرسانی دارد. سومین ویژگی نصب آن‌ها مستقل از سیستم میزبان می‌باشد؛ بدین معنی که بسته‌های Snap روی تمام توزیع‌های پشتیبان کننده از سیستم snappy قابل نصب می‌باشد. مزیت چهارم این نوع بسته‌ها، اجرای آن‌ها بصورت standbox است؛ بدین معنی که به کل سیستم میزبان دسترسی ندارند و در نتیجه امنیت سیستم بالاتر می‌رود. این مزایای بسته‌های Snap نسبت به قالب‌های قدیمی‌تر بسته‌ها مانند .deb، .rpm و سایر موارد آن را به قالت بسته برنامه‌های لینوکس در آینده تبدیل کرده است. بسته‌های snap از یک فایل خاص با فرمت YAML با نام snapcraft.yaml استفاده می‌کنند.

 

این مطلب نیز ممکن است برای شما مفید باشد: نحوه مشاهده بسته های نصب شده در Ubuntu و Debian

 

10) دستور URPMI

URPMI ابزار خط فرمان Mageia برای مدیریت بسته‌ها و مخازن (رسانه) است. این ابزار قدرتمند خط فرمان برای بارگیری و نصب خودکار بسته‌های نرم افزاری جدید، به روزرسانی بسته‌های نرم افزاری موجود، به روزرسانی لیست بسته‌ها و به روزرسانی کل سیستم Mageia استفاده می‌شود. urpmi به طور خودکار وابستگی‌ها را کنترل کرده و آن‌ها را نصب می‌نماید.

 

 

منبع:

2daygeek